Sportu wyczynowego
Rozprawa ta nie ma charakteru pracy naukowej. Jest krótką refleksją na temat dokumentów i opracowań różnych autorów oraz spostrzeżeń własnych.
Wstęp:
Sport wpisał się w historię ludzkości od zarania dziejów. Jest swoistym fenomenem potwierdzającym aktywność ciała i duszy poprzez dążność do osiągania przewodnictwa, wybicia się ponad przeciętność, potwierdzenia swojej przewagi nad innymi. Zdanie to opieram nie tylko na lekturze wielu tekstów dotyczących omawianej tematyki, ale również na obserwacji własnej jako lekarza opiekującego się zawodnikami biorącymi udział w ekstremalnej dziedzinie sportu, jakim jest długodystansowe pływanie w morzu.
Trochę historii:
Już Platon w swoim dziele „Państwo” głosił, że gimnastyka jest dla filozofii i prawa istotnym aspektem wychowania. Arystoteles wykorzystywał słowo „atletyka” do opisywania swoich poglądów, uznając jedność człowieka złożonego z materii i ducha.
Poglądy starożytnych Greków uznających sport jako „zabawę będącą wyrazem najwyższej ludzkiej aktywności” zostały przez wieki zapomniane i reaktywowane dopiero przez twórcę nowożytnych olimpiad Pierre de Coubertaina.
W 1938 roku historyk J. Huizing w swoim dziele
„Homo ludens”, pisze o sporcie „jako zabawie, która rozwija cywilizację”
Ks. Stanisław Kowalczyk w książce; „Elementy filozofii i teologii sportu”, podaje definicję sportu jako: „kreatywną aktywność ruchową człowieka, realizowaną zgodnie z przyjętymi regułami, zawierającą elementy gry i rywalizacji, będącą czasem także pracą, mającą na celu spotęgowanie somatycznej doskonałości oraz możliwości człowieka oraz jego wszechstronny rozwój osobowości” ( str. 31).
Na tematy sportu wielokrotnie wypowiadał się
Jan Paweł II, sam czynnie uprawiający narciarstwo, kajakarstwo, czy górską wspinaczkę. Był też papieżem, który zadecydował o wybudowaniu na terenie Watykanu basenu pływackiego.
W moim wystąpieniu będę jeszcze cytował wypowiedzi naszego wielkiego rodaka. Ale ad rem.
Czasy rywalizacji w sporcie były od zarania ludzkości nie tylko źródłem inspiracji twórców romantycznych idei i czystości zachowań fair play, ale i początkiem wykorzystania znakomitych wyników przez organizatorów zawodów, fanów sportowców jak i samych zawodników do spełniania ich prywatnych zachcianek, kreowania brutalnych idei czy komercyjnych korzyści. Z upływem czasu obserwujemy tendencje do idealizowania przeszłości, kreowania bohaterów rekordów na idoli. Jest to zjawisko dotyczące nie tylko sportu i normalne z punktu widzenia człowieka, który z biegiem lat nabiera dystansu do zauważanych zjawisk.
W starożytnej Grecji, mimo faktów zawieszania wojen na czas olimpiad, wynajdywanie słabych punktów u przeciwnika i próby oszustwa podczas igrzysk były obserwowane i opisywane. Z kolei w starożytnym Rzymie rywalizacja gladiatorów kończąca się śmiercią rywala czy walki na arenie ze zwierzętami, były przykładem zwyrodnienia i zaprzeczeniem idei olimpijskich.